Mikropłatności w świetle ustawy o usługach płatniczych oraz dyrektywy PSD

• Poland

• Banking and finance - Articles

20-12-2012

Potrzeba wyodrębnienia w Ustawie o usługach płatniczych  przepisów dla tzw. mikropłatności, to jest usług płatniczych opiewających na niskie kwoty i świadczonych najczęściej przez podmioty niebankowe, podyktowana została kilkoma względami.  Z jednaj strony chodziło o umożliwienie konkurencyjnym wobec sektora bankowego przedsiębiorcom pozostania na rynku, z drugiej o zapewnienie konsumentom adekwatnego poziomu ochrony prawnej poprzez poddanie tych usług nadzorowi.

Nowy model regulacyjny – usługa płatnicza

Mikropłatności - poza jedyną wspólną cechą, jaką jest niewielka kwota, na jaką opiewają - stanowią same w sobie grupę usług bardzo niejednorodnych. Mieszczą się pod tym pojęciem takie transakcje jak internetowe przekazy pieniężne, płatności mobilne (jak zwykło się potocznie określać opłaty dokonywane z użyciem telefonów komórkowych) czy pozabankowe formy realizacji opłat związanych z gospodarstwem domowym. Do czasu wejścia w życie Ustawy  standard prawny dla realizacji usługi płatniczej zależał przede wszystkim od statusu podmiotu realizującego tę usługę. Brak było jednolitych ram prawnych dla samych usług płatniczych. Obowiązujące akty prawne oparte były bowiem o podmiotowe kryterium regulacji (osobna regulacja działalności banków, agentów rozliczeniowych, instytucji pieniądza elektronicznego), co w konsekwencji prowadziło do stosowania różnych wymogów prawnych dla zbliżonych lub tożsamych usług.

Ustawa przyjmuje tymczasem model regulacyjny, w którym punktem wyjścia jest sama usługa płatnicza. W konsekwencji podmioty świadczące takie same usługi mają być przy ich realizacji traktowane jednakowo. Usługi płatnicze dołączyły tym samym do kategorii usług regulowanych, świadczonych przez licencjonowane podmioty objęte nadzorem państwowym oraz wymogami co do kapitału założycielskiego, funduszy własnych, sprawozdawczości finansowej i outsourcingu oraz określonymi obowiązkami wobec klientów.

Mikropłatności – regulacja poprzez wyłączenia

Dla podmiotów realizujących usługi płatnicze na niewielkie kwoty wspomniane wymagania prawne byłyby jednak nadmierne. Dlatego ustawodawca postanowił złagodzić dla nich reżim prawny. W konsekwencji regulacja mikropłatności w Ustawie ma głównie charakter negatywny, oparty na wyłączeniach podmiotowych w stosunku do określonych kategorii dostawców usług płatniczych) lub przedmiotowych (w stosunku do określonych transakcji płatniczych). W przypadku wyłączeń przedmiotowych można wyróżnić: (i) wyłączenia ze względu ze względu na rodzaj usługi płatniczej (regulacja części tzw. m-payments) oraz (ii) wyłączenia ze względu na kwotę transakcji płatniczej (art.19 i 39 Ustawy).

Wyłączenia przedmiotowe ze względu na kwotę transakcji

Ustawa, podobnie jak Dyrektywa, nie zawiera definicji mikropłatności. W oparciu o brzmienie art. 19 i 39 Ustawy należy stwierdzić, iż o mikropłatnościach można mówić w przypadku:

• indywidualnych transakcji płatniczych na kwotę nieprzekraczającą 30 euro lub
• płatności dokonywanych za pomocą instrumentów płatniczych, które mają limit wydatków w wysokości 150 euro albo służą do przechowywania środków w kwocie nieprzekraczającej w żadnym momencie 150 euro.

W odniesieniu do transakcji płatniczych mieszczących się w wyżej wymienionych limitach, Ustawa przewiduje możliwość znacznego ograniczenia wymogów informacyjnych jak i obowiązków związanych bezpośrednio z realizacją usługi płatniczej.

Pełna treść artykułu jest dostępna tutaj.

Źródło: Magdalena Chrzan, Associate, Monitor Prawa Bankowego, grudzień 2012 r.