Wzmożone kontrole bezpieczeństwa produktów

• Poland

• Other

03-02-2017

Zapraszamy do lektury artykułu dr Aleksandry Kunkiel-Kryńskiej i Marty Gadomskiej-Gołąb. Materiał ukazał się w naszej noworocznej broszurze "Prawo i biznes 2017", poświęconej tegorocznym zmianom w prawie i ich skutkom dla biznesu. Aby pobrać całą publikację, kliknij tutaj.

Działania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów obejmują nie tylko walkę z naruszeniami zbiorowych interesów konsumentów oraz nadzór nad prawidłową konkurencją na rynku. Urząd, czuwając nad przestrzeganiem praw konsumentów, monitoruje także produkty oferowane konsumentom pod kątem ich zgodności z wymogami zasadniczymi oraz sprawuje nadzór nad krajowym systemem bezpieczeństwa produktów. UOKiK, przy pomocy Inspekcji Handlowej, monitoruje rynek produktów nieżywnościowych i artykułów rolno-spożywczych w zakresie jakości handlowej i eliminuje zagrożenia, jakie mogą one stwarzać dla życia i zdrowia ludzi. System monitoringu obejmuje nie tylko zbieranie skarg i zawiadomień od konsumentów oraz powiadomień o stwarzaniu zagrożenia przez produkty, składanych przez producentów i dystrybutorów, ale również prowadzenie kontroli tych  produktów i działalności przedsiębiorców przez Inspekcję Handlową. W tym obszarze w 2017 roku możemy spodziewać się wzmożonej aktywności UOKiK oraz innych organów.

Aktywność organów w obszarze bezpieczeństwa produktu

Liczby obrazujące prowadzone kontrole wskazują na ważkość tematyki szeroko pojętego bezpieczeństwa produktów. W 2015 roku na zlecenie UOKiK Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej przeprowadziły 15 825 kontroli dotyczących takich produktów jak: wyroby włókiennicze, zabawki, meble do spania, meble ogrodowe, artykuły dla dzieci używane podczas spożywania posiłków. 

Oprócz Inspekcji Handlowej przedsiębiorcy mogą podlegać kontrolom innych organów nadzorujących w ramach systemu bezpieczeństwa produktów, które sprawdzają zgodność produktów z wymaganiami zasadniczymi, określonymi w przepisach implementujących odpowiednie dyrektywy do polskiego porządku prawnego. W sumie w 2015 r. przeprowadzono 6 012 kontroli w obszarze objętym tym systemem – skontrolowano wówczas 16 538 wyrobów. W zależności od kategorii produktów kontrole te prowadzone były m.in. przez Państwową Inspekcję Pracy (w zakresie m.in. maszyn, środków ochrony indywidualnej), Urząd Komunikacji Elektronicznej (w zakresie m.in. kompatybilności elektromagnetycznej, urządzeń radiowych i telekomunikacyjnych, etykietowania energetycznego produktów wykorzystujących energię). W roku 2016 mieliśmy do czynienia z licznymi kontrolami Inspekcji Sanitarnej w zakresie oznakowania i bezpieczeństwa żywności, w tym w szczególności suplementów diety i żywności specjalnego przeznaczenia żywieniowego.

Produkt wadliwy, produkt niebezpieczny 

Zasadnicze pytanie, z jakim mierzą się przedsiębiorcy z różnych sektorów np. FMCG, w tym kosmetyków i żywności (również suplementów diety), artykułów dla dzieci (w tym zabawek), odzieży oraz sprzętu elektrycznego i elektronicznego dotyczy tego, jak postępować w przypadku „wadliwego” produktu w relacjach z klientami, w tym z konsumentami, kontrahentami (dostawcami, producentami), a także organami nadzoru w ramach prowadzonych przez nich działań kontrolnych lub postępowań administracyjnych dotyczących szeroko pojętego produktu „wadliwego”. Jest to również o tyle istotne, że każdy z producentów i dystrybutorów obowiązany jest uczestniczyć w monitoringu bezpieczeństwa oferowanych przez siebie towarów.

„Wadliwość” produktu wywiera skutki na różnych polach odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady, szkody wyrządzonej przez produkt niebezpieczny oraz administracyjnoprawnych kwestii wymogów bezpieczeństwa produktów. Podstawowe problemy dotyczą tego, kiedy możemy mówić, że produkt jest „wadliwy”, czy zapewnienie zgodności z wymogami regulacyjnymi produktu oraz posiadanie atestów/certyfikatów gwarantuje jego bezpieczeństwo, jak kształtują się roszczenia konsumenckie, a także jak postępować z produktem wadliwym w relacjach z kontrahentami w przypadku regresu w łańcuchu dostaw.